فهرست تفصيلى |
شماره صفحه |
پيشگفتار |
- |
مقدمه نويسنده |
- |
بخش اول: مقدمات و كليات بحث |
- |
فصل اول: كليات |
21 |
هدف از مباحث مديريت اسلامى |
23 |
ضرورت و اهميت بحث نظريه مديريت در اسلام |
24 |
روششناسى تحقيق در مديريت اسلامى |
25 |
پيشينه بحث در بين دانشمندان شيعى |
26 |
موانع تحقيق در باره مديريت در اسلام |
28 |
پيشينه مباحث مديريتى اسلام در بين دانشمندان اهل سنت |
29 |
فصل دوم: مديريت اسلامى در بوته نقد |
- |
مديريت فقهى يا مديريت اسلامى |
37 |
فصل سوم: نظريه مديريت اسلامى (پارادايم مديريت اسلامى) |
- |
مقدمه اول |
48 |
مقدمه دوم |
49 |
مقدمه سوم |
51 |
مقدمه چهارم |
52 |
مقدمه پنجم |
53 |
مقدمه ششم |
54 |
نتيجه مقدمات (پارادايم مديريت اسلامى) |
55 |
فصل چهارم: منبع شناسى |
- |
1. منابع اصلى بحث |
61 |
1. قرآن كريم |
61 |
الف. مديريت خداوندى |
61 |
ب. مديريت پيامبران |
62 |
2. سنت |
62 |
سنت ديگر معصومين: |
65 |
2. منابع پيرو |
66 |
معرفى مطالب |
66 |
بخش دوّم: مديريت منابع انسانى |
- |
مقدمه: موضوع علم مديريت |
71 |
1. نيمه انسانى سازمان |
71 |
2. نيمه مادى سازمان |
71 |
الف. عمليات سازمان |
72 |
ب. هدف سازمان |
72 |
ج. محيط سازمان |
72 |
فصل اول: ماهيت مديريت منابع انسانى |
- |
عوامل مهم گسترش نقش مديريت... |
76 |
وظايف مديريت منابع انسانى |
77 |
نقش مديريت منابع انسانى در... |
78 |
فصل دوّم: تاريخچه پيدايش مديريت منابع انسانى |
- |
نهضت كارگرى |
83 |
نهضت مديريت علمى (1878م.) |
84 |
روانشناسى صنعتى (1913 م.) |
84 |
متخصصان امور نيروى انسانى |
85 |
مكتب روابط انسانى(1923 م.) |
85 |
فصل سوّم: نظريه اسلام در مديريت منابع انسانى |
- |
نظريه رشد و مديريت رحمانى |
89 |
نظريه رشد در مديريت اسلامى |
90 |
انواع رشد |
91 |
مديريت مبتنى بر رشد از ديدگاه قرآن |
93 |
مديريت رحمانى يا رحيمانه |
95 |
مبانى مديريت رحمانى |
96 |
نظام مديريتى خداوند |
97 |
پردازش مديريت رحمانى |
97 |
چگونگى كشف و تبيين اصول مديريت رحمانى |
100 |
ويژگىهاى قواعد ادارى مديريت رحمانى |
101 |
ارتباط مديريت رحمانى و نظريه رشد |
102 |
مديريت رحمانى رسول خدا(ص) |
103 |
فصل چهارم: تجزيه و تحليل شغل |
- |
تنظيم شرح شغل و شرايط احراز شغل |
108 |
كاربرد تجزيه و تحليل شغل |
108 |
مشكلات تجزيه و تحليل شغل |
109 |
طراحى شغل |
109 |
1. روش مديريت علمى |
109 |
2. روش انگيزش |
110 |
نظريه دو عاملى هرزبرگ |
110 |
نظريه فعالسازى |
110 |
نظريه ويژهگىهاى شغل |
110 |
3. روش سيستمى |
111 |
4. روش مبتنى بر ويژگىهاى عامل انسانى |
112 |
طراحى شغل از ديدگاه كتاب و سنت |
112 |
شرح شغل در قرآن و سيره نبوى و علوى |
113 |
شرايط احراز شغل برگرفته از كتاب و سنت |
117 |
1. منصب امامت |
119 |
2. منصب وزارت |
120 |
3. منصب قضاوت |
121 |
4. فرماندهى نظامى |
122 |
5. منصب مشاورت |
123 |
6. منصب سفارت |
124 |
7. منصب عيون (جاسوسى) |
124 |
8. منصب بطانه(رياست دفتر) |
124 |
9. منصب امينالسّر(مشاور مخصوص) |
125 |
جمعبندى |
125 |
داوطلب شدن براى تصدى مناصب، چه حكمى دارد؟ |
126 |
جمعبندى معيارها |
134 |
نكات مهم |
134 |
فصل پنجم: فرآيند برنامهريزى نيروى انسانى |
- |
مراحل برنامهريزى نيروى انسانى |
137 |
فرآيند كارمند يابى |
138 |
مراحل كارمنديابى |
138 |
ارزيابى اثربخشى روشهاى كارمنديابى |
139 |
مراكز و منابع عضويابى در سيره نبوى |
139 |
انواع منابع |
139 |
1. منابع نژادى (عرب يا عجم) |
140 |
2. منابع سرزمينى |
142 |
3. منابع قبيلهاى (قريش و...) |
144 |
4. منابع نسبى |
147 |
الف. بنىهاشم |
147 |
ب. خويشاوندگرايى |
151 |
5. منابع ارزشى |
153 |
الف. مهاجران |
153 |
ب. انصار |
157 |
ج. تابعين |
159 |
د. مجاهدان |
160 |
جمعبندى |
161 |
تقدم منابع ارزشى بر منابع نژادى و سرزمينى و قبيلهاى |
161 |
بحثى در باره رانتخوارى |
162 |
6. منابع بومى |
163 |
7. مؤلفة قلوبهم |
166 |
8. منابع دينى (اقليتها) |
167 |
9. منابع عقيدتى |
169 |
جمعبندى معيارها |
170 |
الف. معيارهاى مثبت |
170 |
ب. معيارهاى منفى |
170 |
ج. معيارهاى ميانه |
171 |
ملاحظه |
171 |
فصل ششم: فرآيند انتخاب |
- |
روش انتخاب (ستادى) |
175 |
شيوه گزينش اصلح در مديريت رحمانى |
178 |
اصل اول: آزمايش |
179 |
جمعبندى |
180 |
مواد امتحانى |
180 |
اصل دوم: توجه به سوابق فرد در انتخاب |
181 |
چند پرسش در باره آزمونها |
185 |
هدف از آزمايش (ابتلا) |
186 |
گزينش زنان |
188 |
تجرد و تأهل |
189 |
اشتغال و گزينش زنان |
189 |
گزينش زنان از ديدگاه قرآن و سنت |
190 |
1. در مناصب ولايى (كليدى) |
190 |
2. گزينش زنان در مناصب عادى |
193 |
3. حضور زنان در صحنههاى علمى |
196 |
جمعبندى |
197 |
نكته پايانى |
198 |
آزمون عفت و امانت |
199 |
فصل هفتم: مديريت حقوق و دستمزد |
- |
ويژگىهاى حقوق و دستمزد |
204 |
مراحل طراحى نظام حقوق و دستمزد |
205 |
1. تجزيه و تحليل شغل |
205 |
2. شرح شغل |
205 |
3. ارزشيابى شغل |
205 |
روشهاى ارزشيابى |
206 |
4. بررسى نرخ حقوق و دستمزدهاى متداول در صنعت |
207 |
5. تعيين نرخ پرداخت |
207 |
6. تعديل و ترميم نظام پرداخت |
207 |
7. ارزيابى تفاضلى حقوق و دستمزد |
207 |
8. بررسى قوانين و مقررات درون سازمانى |
208 |
ارشديت يا شايستگى؟ |
209 |
9. بررسى قوانين و مقررات دولتى حاكم بر پرداخت |
209 |
تعيين حقوق پايه |
209 |
ارزشيابى (قيمتگذارى) مشاغل مديريتى و حرفهاى |
210 |
نظريههاى حقوق و دستمزد |
211 |
1. نظريه عرضه و تقاضا |
212 |
2. نظريه قدرت پرداخت |
212 |
3. نظريه كارآيى |
213 |
4. نظريه هزينه زندگى |
213 |
5. نظريه مديريت رحمانى |
213 |
نقش كار در نظام معيشتمحورى حقوق و دستمزد |
221 |
ملاك تأمين معيشت چيست؟ |
221 |
معيار ارزشيابى شغل |
222 |
ادله مشروعيت اجاره (استخدام) |
225 |
1. قرآن |
225 |
2. اخبار و روايات |
226 |
3. اجماع |
226 |
4. ضرورت |
226 |
فصل هشتم: تعيين شايستگى كاركنان |
- |
هدفها و مزاياى تعيين شايستگى |
230 |
1. ترفيع |
230 |
2. نقل و انتقال |
231 |
3. اصلاح و پيشرفت كاركنان |
231 |
4. بركنارى از خدمت |
231 |
5. كاهش شكايات |
232 |
6. تنظيم برنامههاى آموزش مؤثر |
232 |
7. طرح تعيين شايستگى |
232 |
نظامهاى تعيين شايستگى |
232 |
شاخصهاى ارزيابى |
233 |
نكات مهم در طراحى نظام ارزيابى عملكرد |
233 |
مزاياى معيار قرار دادن نتيجه فعاليتهاى كاركنان |
234 |
معايب آن |
234 |
مزاياى معيار قرار دادن فعاليتهاى كارمند براى ارزيابى عملكرد او |
234 |
معايب آن |
234 |
انواع ارزيابى |
235 |
بهترين ارزيابى |
236 |
ملاكهاى ارزيابى عملكرد، براى تعيين شايستگى |
237 |
1. عدم آرزوگرايى |
238 |
2. كردار، سپس گفتار |
239 |
3. اندك شمردن كار نيك |
239 |
4. عدم تنبلى و بىحوصلگى |
240 |
5. عدم سستى |
240 |
6. نظم در كار |
240 |
7. تدبير در مقدمات و ارزشيابى نتايج |
241 |
8. دورى از نسنجيده كارى و پوزشخواهى |
241 |
9. مرتبه هر كار و لزوم رعايت آن |
241 |
10. پيدا كردن راهكار |
241 |
11. انجام دادن هر كارى به وقت خود |
241 |
12. غنيمت شمردن فرصت |
242 |
13. پرهيز از تأخير در كار |
242 |
14. آيندهنگرى |
242 |
تحليل ملاكهاى مذكور |
243 |
فصل نهم: انفصال |
- |
تحليل قرآنى بركنارى و اخراج |
249 |
1. نقض كنندگان ميثاق |
250 |
2. منافقان، بيماردلان، دروغ و شايعهپراكنان |
251 |
3. آزاردهندگان خدا و پيامبر(ص) |
251 |
4. تبهكاران و نافرمانان و كارشناسان خائن |
252 |
5. كتمانكنندگان دانش |
252 |
ملاكهاى بركنارى در سيره |
254 |
1. نارضايتى و شكايت مردم |
255 |
2. ناتوانى در انجام وظيفه و كمتجربگى |
255 |
3. فساد اقتصادى |
255 |
4. خيانت |
255 |
5. فساد سياسى و فسق |
256 |
6. عدم اهليت و لياقت |
256 |
7. قانون شكنى |
256 |
8. انتقال به مكان ديگر |
257 |
9. ترفيع: |
257 |
10. مردمى نبودن |
257 |
11. شرابخوارى |
258 |
12. وجود اصلح |
258 |
13. اشتغال بدون اجازه |
258 |
14. دور كردن فرد بركنار شده، از تهمت |
258 |
15. عدم قدرتگيرى زياد |
258 |
16. بركنارى اقتراحى (بدون سبب) |
258 |
كيفيت بركنارى |
259 |
1. بركنارى شفاهى به علت گرفتن رشوه |
259 |
2. بركنارى مكتوب |
260 |
بركنارى معاويه از ولايت شام: |
261 |
بركنارى منذربن جارود عبدى: |
262 |
3. بركنارىهاى آرام |
264 |
بركنارى محمد بن ابى بكر از ولايت مصر |
264 |
بركنارى عمرو بن ابوسلمه مخزومى، فرماندار بحرين: |
264 |
4. بركنارى رهبر |
266 |
موجبات بركنارى رهبر |
269 |
چگونگى بركنارى |
269 |
چگونگى عقود انتصابى يا استخدامى |
270 |
استعفا |
271 |
بازنشستگى(تقاعد) |
271 |
آيا بازنشستگى حق است؟ |
274 |
آيا بازنشستگى عقد است يا ايقاع؟ |
274 |
فصل دهم: گامهاى برنامهريزى آموزشى |
- |
طبقهبندى روشهاى آموزشى |
280 |
روش افزايش دانش |
281 |
روشهاى افزايش مهارتها |
282 |
روشهاى تحول فكرى ... |
282 |
اهداف توسعه سازمانى |
283 |
روشهاى توسعه سازمانى |
284 |
آيا آموزش حساسيت مؤثر است؟ |
284 |
انتقاد از آموزش گروهى |
285 |
رهنمودهايى در باره آموزش گروهى |
285 |
آموزش از ديدگاه قرآن |
286 |
عناوين آموزشها |
287 |
آموزش در سيره نبوى |
290 |
1. تأثيرگذارى آموزش و پرورش |
290 |
2. روشهاى آموزشى |
در سيره ادارى نبى اكرم(ص) |
291 |
الف. تعليم و تربيت خصوصى |
291 |
ب. سخنرانى |
292 |
3. موضوعات آموزشى |
294 |
4. مركز آموزش |
295 |
5. كاربردى كردن آموزشها |
296 |
آموزش و پرورش در سيره حكومتى و ادارى علوى |
296 |
معيارها و اصول آموزش |
297 |
فصل يازدهم: نظام پاداش |
- |
انواع پاداش |
302 |
مبانى اعطاى پاداش |
302 |
1. عضويت در سازمان |
303 |
2. حضور در سازمان |
303 |
3. عملكرد |
303 |
4. ارشديت |
304 |
5. تخصص |
304 |
6. دشوارى كار |
304 |
7. قضاوت و تصميم گيرى |
304 |
ويژگىهاى نظام پاداش مؤثر |
304 |
پاداش از ديدگاه قرآن و سيره |
305 |
انواع پاداش در مديريت رحمانى |
307 |
1. پاداشهاى دنيوى |
307 |
2. پاداشهاى اخروى |
307 |
مبانى اعطاى پاداش در مديريت رحمانى |
308 |
پاداش بايد داراى چه ويژگىهايى باشد؟ |
308 |
به چه كسى بايد پاداش داده شود؟ |
309 |
به چه عملى پاداش تعلق مىگيرد؟ |
310 |
فصل دوازدهم: انضباط (اصلاح رفتار نامطلوب كاركنان) |
- |
تعريف انضباط |
315 |
فرآيند انضباط |
316 |
انواع تخلفات |
317 |
بررسى و ارزيابى تخلفات |
317 |
ويژگىهاى نظام انضباطى مؤثر |
318 |
انضباط مثبت (انضباط بىمجازات) |
318 |
فرآيند انضباط مثبت، داراى سه مرحله است |
319 |
تأسيس مركز مشاوره براى پيشگيرى از خطا |
319 |
تحليل قرآنى انضباط |
320 |
شرايط اخراج |
325 |
نگرشى قرآنى به اخراج |
326 |
چگونگى اخراج |
329 |
ديدگاه مديريت رحمانى |
330 |
نظام پاداش و تنبيه، كدام يك قدرت بيشترى دارد؟ |
331 |
بخش سوّم: وظايف مديريت |
- |
مقدمه |
337 |
وظايف مديريت چيست؟ |
337 |
فصل اوّل: برنامهريزى |
- |
هدف برنامهريزى |
343 |
فرآيند برنامهريزى |
344 |
سطوح هدفها |
344 |
ابعاد برنامهريزى سازمانى |
345 |
سطح برنامهريزى |
345 |
چهارچوبهاى زمانى برنامه |
347 |
قلمرو برنامهريزى |
347 |
استمرار برنامهريزى |
347 |
برنامههاى يكبارى، شامل طرحها و پروژهها |
348 |
برنامههاى هميشگى، شامل خطمشىها، روشها و قوانين |
348 |
برنامههاى اقتضايى |
349 |
نگاه قرآنى به برنامهريزى |
349 |
سنتهاى مستمر |
353 |
1. سنت نابودى ستمگران |
354 |
2. سنت اقتداربخشى به رهبر دينى |
355 |
3. سنت امنيتبخشى در جامعه تحت حكومت دينى |
356 |
4. سنت قاطعيت در برابر براندازان حكومت دينى |
356 |
برنامههاى متغير |
357 |
مسؤوليت برنامهريزى |
358 |
برنامهريزى مؤثر |
360 |
برنامهريزى غيرمؤثر |
360 |
معيارها و ملاكهاى برنامهريزى مؤثر |
361 |
ابزارهاى برنامهريزى |
363 |
مراحل شبكه پرت |
365 |
مديريت زمان |
366 |
مديريت زمان از ديدگاه قرآن |
366 |
راه درمان تسويف |
368 |
1. اميد نداشتن به آينده... |
368 |
2. شتاب كردن در فرصتها |
368 |
3. تقسيم وقت (نظم) |
368 |
فصل دوّم: سازماندهى |
- |
سازماندهى چيست؟ |
373 |
فرآيند سازماندهى |
374 |
ساختار سازمانى |
374 |
اهداف ساختار سازمانى |
375 |
ساختار رسمى و غيررسمى |
375 |
اصول ساختار حكومتى رسول خدا(ص) |
376 |
1. مركزيت مسجد براى حكومت |
378 |
2. اتحاد امارت و امامت |
381 |
3. تقسيمات كشورى بر اساس ولايات... |
383 |
4. سلسله مراتب ولايى |
384 |
5. وحدت دين و سياست |
386 |
نمودار سازمانى |
387 |
تقسيم كار |
387 |
واحدسازى |
388 |
سلسله مراتب |
388 |
رابطه حيطه نظارت با درجه عدم تمركز |
389 |
سازمان بايد بلند باشد يا مسطح؟ |
390 |
زنجيره فرماندهى |
391 |
وحدت فرماندهى از ديدگاه قرآن |
392 |
هماهنگى |
393 |
هماهنگى در مديريت رحمانى |
394 |
اختيار |
- |
قدرت چيست؟ |
396 |
تفاوت قدرت و اختيار |
396 |
منشأ اختيار |
397 |
منشأ اختيار در قرآن |
397 |
واگذارى (تفويض) اختيار |
400 |
اصول تفويض اختيار |
400 |
مزاياى تفويض اختيار |
401 |
موانع واگذارى اختيار |
401 |
تحليل قرآنى سازماندهى |
401 |
سازماندهى حضرت سليمان(ع) |
405 |
اصول سازماندهى در حكومت رسول خدا(ص) |
407 |
1. اصل اطاعت |
407 |
2. اصل سلسله مراتب |
407 |
3. اصل ولايت و اولويت |
408 |
4. اصل سنديت و حجيت دستورها و قوانين رسول خدا(ص) |
408 |
5. اصل مرجعيت رسول، در منازعات و مشاجرات و اختلاف نظرها |
409 |
6. اصل استيذان از رسول خدا(ص) |
409 |
7. اصل لزوم احترامبه رسول خدا(ص) |
410 |
8. اصل تمركز در امور مالى |
411 |
9. اصل مركزيت پيامبر نسبت به اطلاعات وگزارشها |
412 |
تمركز و عدم تمركز اختيار |
412 |
مزاياى تمركز |
413 |
مزاياى عدم تمركز |
413 |
تمركز يا عدم تمركز در مديريت رحمانى |
414 |
صف و ستاد |
421 |
انواع ستاد |
422 |
فصل سوّم: رهبرى |
- |
عوامل موفقيت رهبرى |
425 |
1. ويژگىهاى رهبر |
425 |
2. شيوه رهبرى |
426 |
رهبران مستبد و مشاركتجو |
427 |
مقايسه رهبرى مستبدانه و مشاركتجويانه |
427 |
آيا يك رهبر مىتواند در ضمن كارگرايى فردگرا هم باشد؟ |
427 |
3. اثربخشى رهبرى |
428 |
الف. ارزشها و نيازهاى كارمندان |
428 |
شخصيت كارمندان |
429 |
انگيزه كاركنان |
429 |
ب. موقعيت |
429 |
نظريههاى رهبرى |
431 |
1. نظريه اقتضاى فيدلر |
431 |
2. روش رهبرى از ديدگاه هاوس |
432 |
3. نظريه رهبرى در قرآن |
432 |
1. اصل نرمى و مهربانى(لنت لهم) |
433 |
2. اصل عفو و بخشش (فاعف عنهم) |
435 |
آثار عفو |
435 |
3. اصل استغفار (و استغفرلهم) |
436 |
4. اصل مشورت |
439 |
ادله نظريه اول |
440 |
ادله نظريه دوم |
441 |
ادله نظريه سوم |
441 |
نظريه چهارم: اقتضا |
- |
1. سبك دستورى و تكليفگرا |
444 |
2. سبك ترغيبى |
446 |
اهداف سبك ترغيبى و مشاورتى در... |
449 |
3. سبك حمايتى و مشاركتى در تصميم گيرى |
450 |
4. سبك تفويضى... |
452 |
5. اصل تصميمگيرى |
453 |
نظريه مختار |
457 |
مقايسه دو نظريه «تصميمگيرى از بالا صحيح است» و «مديريت همه |
458 |
بر شورا است» |
458 |
مشورت يك وظيفه اخلاقى است يا الزامى؟ |
458 |
6. اصل توكل |
459 |
فصل چهارم: انگيزش |
- |
تعريف |
463 |
نظريههاى انگيزش |
464 |
1. الگوى انتظار در انگيزش (ويكتور روم) |
464 |
2. ابراهام مازلو و سلسلهمراتب نيازها |
465 |
3. نظريه عوامل محرك و عوامل بهداشتى (فردريك هرزبرگ) |
466 |
4. نظريه نياز به كسب موفقيت، قدرت و وابستگى |
466 |
5. نظريه سل گلرمن (مفهوم انگيزش) |
467 |
6. نظريه گرىدسلر |
468 |
نظريه انگيزش در مديريت رحمانى |
470 |
1. مجموعه مردمى |
474 |
2. مجموعه نظامى |
475 |
3. مجموعه آموزشى |
477 |
4. مجموعه كارگرى |
477 |
5. مجموعه ادارى و كارمندى |
478 |
6. مجموعه ورزشى |
478 |
7. مجموعه خدماترسانى عام المنفعه |
478 |
جمعبندى |
479 |
آيا انگيزش فقط مبتنى بر رفع نيازها است؟ |
479 |
آيا تأمين نياز، انگيزه مىدهد يا فقدان نياز؟ |
480 |
كدام نيازها قدرت انگيزش بيشترى دارند؟ |
482 |
انگيزش، حقمحور است يا تكليفمدار؟ |
483 |
انگيزش الگويى يا الگوى انگيزشى |
485 |
فصل پنجم: نظارت (كنترل) |
- |
اهميت نظارت |
489 |
چه چيزى بايد كنترل شود؟ |
490 |
1. ديدگاه سنتى |
490 |
2. ديدگاه جديد |
491 |
تحليل قرآنى نظارت |
491 |
فرآيند نظارت |
493 |
نظريه مديريت رحمانى |
494 |
سطوح نظارت و كنترل |
494 |
انواع نظارت |
495 |
معيارهاى نظارت و كنترل |
496 |
1. اصل نظارت بر اعمال و افراد |
496 |
2. هركس بايد بداند كه تحت نظارت است |
497 |
3. بالاترين كارگزاران نيز تحت نظارت و مراقبت هستند |
497 |
4. با نظارت، تصميمگيرى، بههنگام و مناسب مىشود (نظارت كاربردى) |
497 |
5. نظارتكنندگان بايد كرامت و بزرگوارى داشته باشند و از حقيقت عدول نكنند |
498 |
6. نظارتها بسيار دقيق انجام مىگيرد |
498 |
7. اَعمال، نظارت شده، ثبت و نوشته مىشوند و به آنها استناد مىشود: |
498 |
خاتمه |
499 |
نمونههايى عالى از نظارت در سيره علوى |
502 |
جمعبندى نامهها |
517 |
فهرستها |
521 |
آيات |
- |
روايات |
- |
شناسنامه |
- |
منابع |
- |