فهرست تفصيلى |
شماره صفحه |
پيشگفتار، رئيس دبيرخانه مجلس خبرگان رهبرى |
- |
مقدمه: بستر تاريخى، آزادى عقيده، چالشهاى ديروز، پرسشهاى امروز |
- |
كارنامه مسلمانان |
17 |
نگاه بشر امروز |
21 |
فصل اوّل: مبادى معرفتى آزادى عقيده |
- |
بخش اوّل: منزلت انسان |
27 |
بخش دوم: تفسير آزادى |
- |
1. آزادى و استعدادهاى ديگر |
39 |
2. آزادى بر محور عقلانيت |
40 |
3. آزادى و مسؤوليت |
41 |
4. آزادى، وسيله نه هدف |
43 |
5. محدوديت آزادى |
44 |
بخش سوم: ارزش عقيده |
- |
1. تفكيك اعتقاد و ايمان از معرفت |
50 |
نقد و بررسى |
52 |
الف. انكار يقين براى رهايى از استبداد! |
52 |
ب. انكار عنصر يقين در ايمان |
55 |
ج. انكار عقلانيت در ايمان |
58 |
2. تجربه درونى، جوهره دين |
60 |
نقد و بررسى |
62 |
الف. خاستگاه تجربه دينى در كلام جديد |
62 |
ب. اعتبار تجربه دينى |
63 |
ج. تبيين تجربه دينى |
64 |
3. سازگارى ايمان و شك |
69 |
نقد و بررسى |
71 |
رابطه شك و ايمان |
71 |
الف. شك، مقدمه ايمان |
71 |
ب. شك، همراه ايمان |
73 |
شك پايدار و شك گذرا |
73 |
آسيب شك |
75 |
4. كثرتگرايى، نفى ترجيح عقيده خاص |
77 |
صراطهاى مستقيم |
- |
1. عجز انسان از درك حقيقت، و ناتوانى عقل از شناخت قطعى |
80 |
2. نسبيت گزارههاى اعتقادى |
81 |
3. انكار موضع حقانيت |
81 |
4. بن بست عقل در ارزيابى عقايد |
81 |
نقد و بررسى |
83 |
الف. سيطره شكاكيت |
83 |
ب. امتناع گزينش |
84 |
ج. بحران دينورزى |
85 |
د. تضاد دينى |
85 |
ه . امكان نجات |
87 |
فصل دوم: اصول آزادى عقيده |
- |
بخش اوّل: اصول و مبانى آزادى عقيده در غرب |
95 |
1. عقيده، موضوعى شخصى |
97 |
2. نسبيت عقايد |
102 |
3. برترى انسان از عقيده |
106 |
4. جدايى حقوق از عقايد (حقوق بشر) |
114 |
خاستگاه حقوق بشر در غرب |
118 |
دين و حقوق بشر |
120 |
جايگاه حق خداوند |
123 |
معماى حيثيت ذاتى بشر |
126 |
5. لزوم رفتار برابر با عقايد گوناگون |
128 |
تقرير اول: برابرى |
129 |
تقرير دوم: منفعت |
131 |
برداشت ناروا از متون اسلامى |
133 |
تقرير سوم: عدالت |
135 |
بخش دوم اصول آزادى عقيده از نظر اسلام |
- |
1. آزادى ايمان |
141 |
الف. اكراه ناپذيرى دين |
141 |
نقد و بررسى |
143 |
(لا اكراه فى الدين) |
147 |
تفسير اول |
147 |
نقد و بررسى |
148 |
تفسير دوم |
149 |
نقد و بررسى |
149 |
تفسير سوم |
150 |
نقد و بررسى |
150 |
تفسير چهارم |
151 |
نقد و بررسى |
152 |
تفاسير ديگر |
157 |
الف. نفى حكم اكراه |
157 |
ب. نفى اكراه در باطل |
157 |
ج. نفى اكراه در باطن، نه ظاهر |
158 |
د. نفى اكراه در مقامات عرفانى |
158 |
ه . نفى اكراه در جزا |
158 |
ب. شخصى بودن ايمان |
159 |
1. اختيار انسان بر ايمان |
160 |
2. تكليف انسان بر ايمان |
161 |
3. رسالت تبليغ ايمان |
162 |
مشروعيت جهاد براى تحميل ايمان |
- |
ديدگاه اول: تحميل اسلام ظاهرى، نه ايمان باطنى |
171 |
ديدگاه دوم: تحميل حق انسانى، نه عقيده شخصى |
173 |
1. عقيده توحيدى، حق انسانيت است |
173 |
2. احياى حق انسانيت، مشروع است |
174 |
3. تحميل، پس از اتمام حجت، جايز است |
174 |
4. تحميل دين، يك استثنا (نه قاعده) است |
175 |
ديدگاه سوم: تلاش براى رفع موانع ايمان آزاد |
178 |
ديدگاه چهارم: قيام براى انهدام حاكميت كفر |
183 |
حكم فقهى اكراه بر ايمان |
- |
اصل اول |
189 |
اصل دوم |
189 |
اصل سوم |
189 |
اصل چهارم |
190 |
اصل پنجم |
190 |
اصل ششم |
191 |
نظريه عدم مشروعيت اكراه بر ايمان |
191 |
2. آزادى عقل |
- |
پيوند حقگرايى و آزاد انديشى |
199 |
رابطه آزادى عقيده و آزادى انديشه |
204 |
زمينه آزادانديشى |
206 |
فرصت پژوهش |
212 |
1. فرصت پرسش |
213 |
الف. جرأت پرسش |
214 |
ب. مشروعيت پرسش |
214 |
ج. امنيت پرسشگر |
220 |
فرصت طرح پرسش، نه القاى شبهه |
221 |
2. فرصت جدال و گفتوگو |
225 |
3. فرصت كاوش و جستوجو |
229 |
ممنوعيت كتب ضالّه |
- |
بررسى اجمالى |
233 |
بررسى تفصيلى |
236 |
1. پيشينه فتوا |
237 |
2. سير استدلالهاى فقهى |
237 |
3. حكم عقل و حكمت عقلانى |
239 |
4. شناخت موضوع |
244 |
5. راهكارهاى حفظ ايمان و حراست از عقيده |
248 |
6. دگرگونىهاى عصرى |
251 |
فصل سوم: آزادى تغيير عقيده (ارتداد) |
- |
بخش اوّل: ارتداد و چالشهاى عصرى |
261 |
كيفر ارتداد |
264 |
رويكرد انكار |
265 |
رويكرد تحليل |
268 |
الف. گرايش سياسى |
269 |
ب. گرايش اجتماعى |
270 |
ج. گرايش فردى |
271 |
رويكرد تقييد |
273 |
بخش دوم: كيفر ارتداد، حكم حكومتى |
- |
حكم حكومتى و شيوه بازشناسى آن |
288 |
بررسى ماهوى حكم مرتد |
292 |
الف. فضاى صدور حكم قتل مرتد |
292 |
ب. قواعد كلى درباره مرتد |
295 |
ج. شرايط مختلف ارتداد |
300 |
بخش سوم: ماهيت تعزيرى كيفر مرتد |
- |
1. به كار نگرفتن تعبير «حد» در روايات |
309 |
2. تعبيرات فقها درباره كيفر مرتد |
310 |
3. قضاوت دانشمندان اهل سنت |
310 |
4. انعطافپذيرى كيفر مرتد در قرآن |
311 |
5. انعطافپذيرى كيفر مرتد، در روايات |
312 |
نگاه نهايى |
315 |
فصل چهارم: نگرش عرفانى بر آزادى عقيده |
- |
نقد و بررسى |
323 |
فصل پنجم: آزادى عقيده تكليف فرد و مسؤوليت دولت |
- |
تكليف ديندارى |
334 |
استناد به قرآن |
340 |
مسؤوليت دينى دولت |
345 |
گرايش اول: تفوق دولت بر عقيده |
345 |
گرايش دوم: بىطرفى دولت درباره عقيده |
349 |
گرايش سوم: تفوق عقيده بر دولت |
354 |
فصل ششم: آزادى عقيده در اسناد حقوقى |
- |
آزادى عقيده، در اسناد بينالمللى حقوق بشر |
364 |
چالش مسلمانان با مفاد اسناد بينالمللى درباره آزادى عقيده |
368 |
الف. ريشه اختلاف |
368 |
ب. رأى مخالف به حقوق بشر غربى |
371 |
ج. عرضه حقوق بشر اسلامى |
372 |
آزادى عقيده، در اسناد حقوقى جمهورى اسلامى |
378 |
1. ممنوعيت تفتيش عقايد |
379 |
2. نفى جرم از صرف عقيده |
381 |
3. آزادى مراسم مذهبى |
385 |
پيوستها |
389 |
پيوست اول |
- |
استعمار و حيله آزادى عقيده |
391 |
پيوست دوم |
- |
آزادى عقيده، ابزار سياسى |
396 |
پيوست سوم |
- |
نهضت مشروطيت و آزادى عقيده |
400 |
پيوست چهارم |
- |
انقلاب اسلامى و آزادى عقيده |
404 |
آيات |
- |
روايات |
- |
اشعار |
- |
شناسنامه |
- |