|17|
رسالتهاى سنگين جامعه، به ويژه محافل علمى و حوزههاى علميه است. در دورانى كه بايد عصر
جنبش نرمافزارى مسلمانان باشد، نگاه دوباره به منابع اصيل فقه اسلامى، از زاويه موضوعات
اجتماعى و حكومت و مراجعه به متون و تدوين و تنظيم فقهى كه داعيه اداره جامعه انسانى،
در عصر فناورى را دارد، از ضرورتهايى است كه نمىتوان از آن چشم پوشيد.
آيين نماز جمعه، يكى از اين موضوعات است. غير از اقامه، فرهنگسازى و فراهم آوردن
شرايط گوناگون سياسى، اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى، براى احياى نماز جمعه راستين و
واقعى، كه از رسالتهاى جامعه و به ويژه نظام اسلامى و مديران آن است، توجه به ابعاد
علمى - فقهى اين فريضه الهى، يكى ديگر از ابعادى است كه نيازمند بازخوانى و توجهى تازه
به آن است.
درباره مسائل فقهى نماز جمعه، در طول تاريخ فقاهت اسلامى، به ويژه فقه اهل
بيت(ع)، چه در متون و موسوعههاى فقهى و چه در رسالههايى كه به طور خاص درباره
موضوع نماز جمعه نگاشته شدهاند، مباحث علمى عميق و فراوانى مطرح شده و ميراثى
جاودان به جا مانده است؛ اما تقريباً همه مباحث فقيهان شعيه، بر محور مشروعيت يا حرمت
نماز جمعه در عصر غيبت و واجب عينى يا تخييرى بودن آن، استوار بوده است و به آن چه
ريشه مباحث بالا را تشكيل مىدهد و تأثيرى جدى در پذيرش مشروعيت يا نامشروعيت و
وجوب تعيينى يا تخييرى نماز جمعه دارد، كمتر پرداخته شده است، كه عبارت است از موضوع
منصب امامت جمعه.
اين پرسش كه آيا امامت جمعه، منصبى هم چون قضاوت و امارت در حكومت اسلامى
شمرده مىشود يا اين كه فريضهاى است هم چون ديگر فريضههاى روزمره، كه بر دوش خود
مردم قرار گرفته است، پرسش اساسى اين نوشتار است، كه به سبك و روش تحقيقات فقهى،
به نگارش در آمده است و مانند ديگر موضوعات و مسائل فقهى، به بررسى نظريهها و
ديدگاههاى فقهى در اين باره و مستندات هر ديدگاه و نقد و بررسى آنها مىپردازد.
اين پژوهش، در حوزه مباحث فقهى، به طور اعم و مباحث فقه سياسى، به طور اخص قرار
مىگيرد و در قالب هفت فصل، تقديم ارباب فضل، به ويژه، علاقهمندان مباحث فقهى و فقه
