دولت اسلامى و ولايت مطلقه

درباره قرب به خداوند، بايد به تامل پرداخت كه اين نزديكى به چه معنا است و آيا
واقعاًبندگان، با اطاعت و عبادت، به سوى خدا بالا مى‏روند و به تدريج فاصله‏شان
كم مى‏شود؟ و يا اين تعبيرات مجازى بوده و قُرب و بُعد، نسبت به حق تعالى
معنا ندارد؟

آنان كه واقعيت بشر را در توده‏اى از عناصر مادى خلاصه نمى‏كنند و بر وجود يك
حقيقت برتر در او اعتراف دارند، قرب به خداوند را اين‏گونه تفسير مى‏كنند:

خداوند كمال مطلق و نامحدود است و از طرفى، حقيقت وجود، مساوىِ با كمال
است و هر كمال واقعى، به حقيقت وجود كه حقيقتى اصيل است، باز مى‏گردد. پس
علم، قدرت، حيات و ديگر كمالات، از حقيقت وجود است. موجودات در اصل
آفرينش، به هر نسبت كه از وجودى كامل‏تر، يعنى قوى‏تر و شديدتر بهره‏مند هستند،
به ذات الهى كه وجود محض و كمال صرف است نزديك‏ترند. از اين رو، در اصل
خلقت و پيدايش، فرشتگان از جمادات و نباتات به خداوند نزديك‏ترند، و نيز بعضى از فرشتگان، از بعضى ديگر مقرب‏ترند؛ يعنى حاكم و مطاع آن‏هايند.

موجودات و به خصوص انسان، به حكم «اناللّه و انا اليه راجعون»[1] به سوى خداوند
بازگشت مى‏كنند. انسان به حكم مرتبه وجودىِ خود، اين بازگشت را بايد به صورت
طاعت و عمل اختيارى و انجام وظيفه و به صورت انتخاب و اختيار انجام دهد. انسان با
پيمودن طريق طاعت پروردگار، واقعاً مراتب و درجات قرب به او را طى مى‏كند؛ يعنى
از مرحله حيوانى تا مرحله فوق ملك را مى‏پيمايد. اين تعالى و ترقى، يك امر تشريفاتى
و ادارى نيست و به قرارداد و اعتبار وابسته نمى‏باشد و از قبيل بالا رفتن از عضويت ساده
يك اداره تا مقام وزارت و يا از عضويت ساده يك حزب تا رهبرىِ آن نيست، بلكه اين
صعود، بالا رفتن بر نردبان وجود است، شدت و قوت و كمال يافتن وجود است كه
مساوى است با زيادت و استكمال در علم و قدرت و حيات و اراده و مشيت و ازدياد
دايره نفوذ و تصرف. پس تقرب به خداوند، يعنى واقعاً مراتب و مراحل هستى را